Publiczne prawo gospodarcze jest nieodłącznym narzędziem w rękach władz do kształtowania i regulowania działalności gospodarczej. Dzięki niemu możliwe jest zapewnienie porządku w gospodarce, ochrona interesów publicznych, czy stworzenie warunków dla zdrowej konkurencji. W artykule wyjaśnimy, jakie obszary działalności gospodarczej obejmuje i jakie funkcje pełni oraz jak wpływa na codzienne życie konsumentów.
Czym jest publiczne prawo gospodarcze?
Publiczne prawo gospodarcze to dziedzina, która zajmuje się regulacją działalności gospodarczej oraz stosunkami między państwem a przedsiębiorcami. Jest to obszar, w którym przeplatają się różne metody kalibracji, głównie z zakresu prawa cywilnego i administracyjnego.
W ramach prawa cywilnego, publiczne prawo gospodarcze obejmuje normy regulujące stosunki majątkowe i ochronę dóbr osobistych, które są istotne z punktu widzenia działalności gospodarczej. Z kolei w aspekcie prawa administracyjnego, dotyczy to regulacji działalności administracji publicznej w zakresie realizacji zadań związanych z gospodarką, w tym nadzoru nad przedsiębiorcami oraz regulacji rynków. Publiczne prawo gospodarcze nie jest jednak uznawane za podstawową gałąź prawa, ponieważ nie tworzy spójnego systemu norm, lecz składa się z różnorodnych przepisów pochodzących z wielu dziedzin.
Czym różni się publiczne prawo gospodarcze od prywatnego?
Publiczne prawo gospodarcze dotyczy relacji między państwem a przedsiębiorcami oraz regulacji działalności gospodarczej przez organy publiczne. Prywatne prawo gospodarcze dotyczy relacji między podmiotami prywatnymi, czyli między przedsiębiorcami a konsumentami. Publiczne prawo gospodarcze ma na celu realizację interesu publicznego, który obejmuje m.in. ochronę konsumentów, zapewnienie bezpieczeństwa rynkowego, nadzór nad konkurencją, regulację rynków finansowych czy ochronę środowiska. Prywatne prawo gospodarcze reguluje interesy prywatne, umożliwiając podmiotom swobodne kształtowanie swoich stosunków prawnych, np. poprzez umowy handlowe, transakcje kupna-sprzedaży, umowy o dzieło, umowy spółek itp.
Główna różnica między publicznym a prywatnym prawem gospodarczym leży w charakterze regulacji, publiczne prawo gospodarcze jest związane z działaniem państwa jako regulatora i nadzorcy gospodarki, mającego na względzie interes publiczny, podczas gdy prywatne prawo gospodarcze dotyczy relacji między podmiotami prywatnymi, działającymi na rynku w celu realizacji własnych interesów.
Do kogo odnosi się publiczne prawo gospodarcze?
Publiczne prawo gospodarcze odnosi się przede wszystkim do instytucji publicznych, które są odpowiedzialne za tworzenie i egzekwowanie przepisów prawa gospodarczego. Obejmuje różne organy regulacyjne, nadzorcze, ministerstwa (np. Ministerstwo Rozwoju, Ministerstwo Finansów), urzędy (np. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Urząd Regulacji Energetyki), a także organy samorządu terytorialnego, które mają swoje kompetencje w zakresie lokalnej działalności gospodarczej.
Publiczne prawo gospodarcze ma zatem zastosowanie w relacjach między państwem a przedsiębiorcami, gdzie państwo ustanawia i egzekwuje reguły, które mają na celu zapewnienie porządku publicznego, ochrony interesu społecznego i gospodarczego oraz sprawiedliwego i wolnego rynku.
Publiczne prawo gospodarcze jest fundamentem, na którym opiera się zorganizowana działalność gospodarcza. Jego rola w kształtowaniu warunków dla rozwoju biznesu, ochronie konsumentów oraz w zapewnieniu sprawiedliwej konkurencji jest nieoceniona.