W niektórych zawodach błąd może kosztować człowieka zdrowie, a nawet życie. Na oddziale szpitalnym lub w przychodni pracuje wiele osób, co rodzi pytanie, kto ponosi winę za niewłaściwą opiekę? A jeśli do pomyłki dochodzi w prywatnym gabinecie lekarskim? Adwokat wyjaśnia, kiedy za błąd medyczny odpowiada lekarz, a kiedy szpital?
Kiedy za błąd medyczny odpowiada lekarz?
Lekarz ponosi sam odpowiedzialność za błąd medyczny, gdy prowadzi własną praktykę lekarską. Jeśli pracuje na umowę cywilnoprawną (kontrakt), zobowiązanie dzieli z placówką, w której pracuje. Oznacza to, że pacjent może domagać się odszkodowania zarówno od lekarza, jak i od szpitala, zależnie od tego, gdzie błąd wystąpił. Na przykład, jeśli lekarz wykonujący operację w szpitalu nie przestrzega standardów, konsekwencje mogą ponieść zarówno on, jak i placówka. Niezależnie od tego, czy lekarz pracuje na etacie, czy na kontrakcie, może również stanąć przed sądem zawodowym, który może zawiesić jego prawo do wykonywania zawodu, a w skrajnych przypadkach nawet je odebrać.
Kiedy za błąd medyczny odpowiada szpital?
Zgodnie z prawem cywilnym szpital odpowiada za błędy medyczne popełnione przez personel zatrudniony na podstawie umowy o pracę. W takim przypadku pacjent nie może dochodzić roszczeń bezpośrednio od lekarza, ale kieruje je wobec szpitala. Przykładem może być sytuacja, gdy pielęgniarka pomyłkowo poda pacjentowi silny lek przeciwzakrzepowy zamiast środka przeciwbólowego. U pacjenta dochodzi do krwotoku wewnętrznego i natychmiastowej interwencji chirurgicznej.
W takiej sytuacji szpital będzie odpowiedzialny za wypłatę odszkodowania pacjentowi, pokrywając koszty leczenia i krzywdy. Jeśli dochodzenie wykaże, że błąd medyczny wynikał z braku adekwatnych oznaczeń na fiolkach oraz niewłaściwych procedur weryfikacyjnych to placówka medyczna będzie zobowiązana do wdrożenia nowych zasad bezpieczeństwa, które zapobiegną takim sytuacjom w przyszłości.
Jakie są konsekwencje błędów medycznych?
Błędy medyczne mogą mieć poważne konsekwencje zarówno dla pacjenta, jak i dla lekarzy oraz szpitali. Pacjent ma prawo domagać się odszkodowania i zadośćuczynienia za szkody, które poniósł w wyniku błędu medycznego. Lekarz może zostać pociągnięty do odpowiedzialności cywilnej i zawodowej. Szpital natomiast może zostać zobowiązany do wypłaty odszkodowania i stracić zaufanie pacjentów, co wpłynie na jego reputację.
Wyobraźmy sobie sytuację, gdy pacjentka przeszła operację usunięcia zdrowej nerki zamiast tej chorej. W wyniku błędu medycznego kobieta będzie musiała korzystać z dializ przez resztę życia. Sąd przyzna jej wysokie odszkodowanie, a szpital zostanie zobowiązany do pokrycia kosztów dalszego leczenia. Lekarz, który popełnił ten błąd, może być ukarany zakazem wykonywania zawodu na kilka lat.
Jak zabezpieczyć się prawnie przed skutkami błędu medycznego?
Lekarze i placówki medyczne mogą podjąć kroki, by zminimalizować ryzyko skutków prawnych za błędy medyczne. Podstawowym środkiem ochrony jest obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC), które pokrywa roszczenia pacjentów za błędy medyczne. Ważne jest także zawarcie szczegółowych umów o świadczenie usług medycznych, które jasno określają odpowiedzialność i wyłączenia placówki. Rzetelna dokumentacja medyczna pełni rolę obrony w przypadku sporu sądowego – jej brak może działać na niekorzyść lekarza i szpitala.
Lekarze prowadzący własną praktykę powinni skonsultować się z kancelarią prawną, aby dobrze zorganizować działalność i ograniczyć zobowiązanie majątkowe. Trzeba jednak wyraźnie podkreślić, że przede wszystkim należy przestrzegać przepisów prawa medycznego, informować pacjentów o ryzykach leczenia i wyjaśniać możliwe skutki, co zmniejsza ryzyko pozwów.
Szpital ponosi konsekwencje za błędy medyczne popełnione przez swoich etatowych pracowników. Gdy lekarz pracuje na kontrakcie, odpowiada solidarnie z placówką za pomyłki, natomiast w przypadku prowadzenia własnej praktyki medycznej to on sam ponosi skutki swoich uchybień. W zawodach wysokiego ryzyka warto zabezpieczyć się prawnie, korzystając z pomocy adwokata np. specjalizującego się w błędach medycznych.
