Dowiedziałeś się o sankcji kredytu darmowego i chcesz sprawdzić swoją umowę kredytową, ale nie masz pewności, na co zwrócić uwagę? Zastanawiasz się, jakie dane powinny się w niej znaleźć i czy informacje zostały przedstawione w sposób zrozumiały i jednoznaczny? Wyjaśniamy, jakie nieprawidłowości w umowach mogą skutkować sankcją kredytu darmowego.
Niepełne dane dotyczące całkowitego kosztu kredytu a SKD
Jeśli umowa nie przedstawia wszystkich kosztów związanych z kredytem, może to być argumentem za zastosowaniem SKD. Przykładowo, kredytodawca powinien jasno wskazać opłaty administracyjne, prowizje, koszty ubezpieczenia czy opłaty dodatkowe. Gdy część z tych danych została pominięta albo podana w niepełnym zakresie, konsument ma prawo domagać się sankcji darmowego kredytu. W praktyce zdarza się, że dokument zawiera tylko część wydatków, a pozostałe podawane są ustnie lub w oddzielnym regulaminie, co utrudnia ocenę całkowitego obciążenia finansowego. Pojawia się też pytanie, czy w umowie musi być zawarty sposób zmiany taryfy opłat – brak takiego zapisu może budzić wątpliwości i utrudniać kontrolę nad dalszymi kosztami zobowiązania.
Brak informacji o rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania
Zdarza się, że umowy zawierają RRSO wyliczoną niezgodnie z przepisami lub pomijają ten element całkowicie. Taka nieprawidłowość narusza obowiązek informacyjny, który ma zagwarantować przejrzystość warunków umowy. W przypadku braku poprawnej RRSO konsument może powołać się na sankcję darmowego kredytu. Dodatkowo zdarza się, że kredytodawca przekracza ustawowy limit kosztów pozaodsetkowych. Dotyczy to sytuacji, gdy suma prowizji, opłat przygotowawczych i innych kosztów dodatkowych przewyższa dopuszczalne maksimum określone w przepisach. W razie sporu co do sposobu naliczania opłat lub wysokości całkowitego kosztu kredytu pomocnym może okazać się adwokat od spraw bankowych.
Zbyt ogólne lub mylące zapisy o terminach spłaty
Jeśli terminy spłaty rat są opisane nieprecyzyjnie, np. poprzez użycie niejednoznacznych sformułowań typu „w każdym miesiącu”, bez wskazania konkretnych dat, może dojść do wprowadzenia konsumenta w błąd. Brak jasności co do harmonogramu spłat to naruszenie przepisów ustawy o kredycie konsumenckim. W takiej sytuacji konsument może złożyć wniosek o SKD, ponieważ trudno mówić o rzetelnym informowaniu, gdy podstawowy element umowy pozostaje niedookreślony.
Nieprawidłowe dane identyfikacyjne kredytodawcy
Umowa kredytowa musi zawierać poprawne i pełne dane firmy udzielającej finansowania. Jeśli dokument zawiera błędny adres, nieaktualny numer KRS lub inne niezgodności dotyczące tożsamości kredytodawcy, konsument może dochodzić swoich praw poprzez sankcję darmowego kredytu. Zdarzają się sytuacje, gdy firma działa pod jedną marką, ale formalnie kredytu udziela inny podmiot. Jeśli nie zostanie to jasno wskazane w treści umowy, powstaje ryzyko naruszenia praw konsumenta.
Pominięcie obowiązkowej informacji o prawie odstąpienia od umowy
Każdy konsument ma prawo wycofać się z umowy w ciągu 14 dni od jej zawarcia bez podania przyczyny. Umowa kredytowa powinna wyraźnie o tym informować, wskazując także sposób złożenia oświadczenia o odstąpieniu. Brak tej informacji lub nieczytelne sformułowanie może prowadzić do sankcji darmowego kredytu. W praktyce niektóre instytucje ograniczają te informacje do ogólnych zapisów w regulaminach, zamiast zawrzeć je bezpośrednio w dokumencie głównym.
Niejasne warunki wcześniejszej spłaty i brak informacji o skutkach opóźnień
Umowa kredytowa powinna jasno określać, czy konsument może spłacić kredyt przed terminem i na jakich zasadach. Czasem pojawiają się zapisy sugerujące, że wymagana jest zgoda kredytodawcy, co jest sprzeczne z przepisami. Równocześnie brak informacji o konsekwencjach opóźnień w spłacie – takich jak odsetki karne, działania windykacyjne czy możliwość wypowiedzenia umowy – również narusza obowiązek informacyjny. W obu przypadkach możliwe jest zastosowanie sankcji darmowego kredytu, ponieważ konsument nie otrzymuje pełnych danych o prawach i ryzykach związanych z umową.
Sankcja darmowego kredytu może mieć zastosowanie, gdy w umowie brakuje m.in. prawidłowo wyliczonej RRSO, pełnych danych o kosztach, jednoznacznych zapisów o spłacie czy poprawnych informacji o prawie odstąpienia. Nieprawidłowości mogą też dotyczyć terminów spłaty, danych kredytodawcy, zasad zmiany taryfy opłat oraz skutków opóźnień.
