Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał w styczniu 2025 roku przełomowy wyrok dotyczący kredytów konsumenckich, który może znacząco wpłynąć na prawa kredytobiorców. Sprawa dotyczyła obowiązku rzetelnego informowania klientów o rzeczywistych kosztach kredytu. Tym samym kredytobiorca może mieć prawo do zwrotu tylko kapitału, bez ponoszenia dodatkowych kosztów.
Jaki wyrok TSUE umożliwia spłatę kredytu bez odsetek?
TSUE w wyroku z dnia 23 stycznia 2025 roku (C-677/23) jednoznacznie podkreślił, że banki i instytucje finansowe muszą dostarczać kredytobiorcom pełne, jasne i transparentne informacje na temat kosztów kredytu. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować zastosowaniem sankcji kredytu darmowego, czyli unieważnieniem wszelkich dodatkowych kosztów kredytowych.
Podstawą prawną tego rozstrzygnięcia jest dyrektywa 2008/48/WE, która określa standardy udzielania kredytów konsumenckich w Unii Europejskiej. Jeśli banki nie przedstawią precyzyjnych informacji o oprocentowaniu i całkowitym koszcie kredytu, umowa może zostać uznana za niezgodną z prawem, a kredytobiorca nie będzie zobowiązany do spłaty odsetek, prowizji ani innych opłat.
Co oznacza wyrok TSUE dla kredytobiorców i ich zobowiązań?
Dla kredytobiorców to przełomowa zmiana, ponieważ wyrok TSUE daje im nowe narzędzie do dochodzenia swoich praw. W sytuacji, gdy umowa kredytowa nie zawiera precyzyjnych informacji o kosztach, kredytobiorca może domagać się zwrotu nadpłaconych środków oraz zastosowania sankcji kredytu darmowego.
Zastosowanie sankcji kredytu darmowego oznacza:
- obowiązek zwrotu wyłącznie pożyczonego kapitału, bez dodatkowych kosztów,
- możliwość odzyskania niesłusznie naliczonych odsetek i prowizji,
- zwiększoną ochronę kredytobiorców, którzy nie otrzymali rzetelnych informacji przed podpisaniem umowy,
- szansę na dochodzenie roszczeń wobec banku, jeśli umowa zawierała nieprawidłowości.
Banki nie mogą dowolnie interpretować wyroku TSUE na swoją korzyść. Jeśli kredytodawca nie spełnił obowiązków informacyjnych, to kredytobiorca ma prawo do zastosowania sankcji kredytu darmowego.
Jak spłacić kredyt bez odsetek zgodnie z wyrokiem TSUE?
Wyrok TSUE otwiera nowe możliwości dla kredytobiorców, którzy zawarli umowy niezgodne z unijnymi przepisami. Jeśli bank nie spełnił obowiązku rzetelnego informowania o kosztach kredytu, kredytobiorca może ubiegać się o jego spłatę bez odsetek. Aby skorzystać z tej możliwości, należy podjąć konkretne kroki.
1. Analiza umowy kredytowej
Należy zwrócić uwagę na sposób przedstawienia RRSO oraz przejrzystość informacji dotyczących całkowitych kosztów zobowiązania.
2. Konsultacja z prawnikiem
Warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie konsumenckim. Specjalista pomoże ocenić, czy umowa spełnia wymagania wynikające z przepisów unijnych oraz polskiego prawa.
3. Złożenie oświadczenia do banku
Jeżeli umowa zawiera nieprawidłowości, kredytobiorca może wystąpić do banku z wnioskiem o zastosowanie sankcji kredytu darmowego. W oświadczeniu warto powołać się na wyrok TSUE oraz przepisy prawa europejskiego, które stanowią podstawę roszczenia.
4. Postępowanie sądowe
Jeśli bank odmówi uznania roszczenia, kolejnym krokiem może być skierowanie sprawy do sądu. W wielu przypadkach sądy krajowe orzekają na korzyść konsumentów, stosując sankcję kredytu darmowego.
5. Zwrot nadpłaconych kosztów
Jeżeli sąd uzna roszczenie kredytobiorcy, bank zobowiązany będzie do zwrotu nadpłaconych środków, w tym odsetek i prowizji. To oznacza, że kredytobiorca może realnie zaoszczędzić nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych.
Każdy kredytobiorca, który podejrzewa, że jego umowa zawiera niejasne zapisy dotyczące kosztów kredytu, powinien podjąć działania. Dzięki wyrokowi TSUE możliwe jest nie tylko uniknięcie dodatkowych opłat, ale także odzyskanie nadpłaconych środków. Warto skorzystać z przysługujących praw i dochodzić swoich roszczeń wobec banku.
